Een paar jaar geleden kon ik in Botswana het merkwaardige jachtgedrag van de Zwarte reiger (Egretta ardesiaca) fotograferen.
Het leefgebied van de Zwarte reiger
Met een hoogte van zo’n 50 cm is de Zwarte reiger een vrij klein familielid van onze Blauwe reiger. Hij komt voor in grote delen van Afrika ten zuiden van de Sahara.
Gebieden met ondiep open water hebben z’n voorkeur en je vindt hem dan ook vooral langs de oevers van meertjes en rivieren. Ook moerassen en draslanden vormen favoriete leefgebieden. Een typisch leefgebied voor de Zwarte reiger is de Okavango delta in Botswana, waar ik hem veel zag naast andere water minnende vogels zoals de Zadelbekooievaar en de Nimmerzat.
Het jachtgedrag van de Zwarte reiger
De Zwarte reiger eet voornamelijk kleine visjes, maar ook insecten en kleine amfibieën staan op het dieet. De vogel heeft een interessante jachtmethode om zijn prooi te vangen. Tijdens het jagen loopt hij door zijn jachtgebied.
Als een veelbelovende plek wordt gevonden vormt hij razendsnel met z’n vleugels een soort paraplu, waarmee hij plaatselijk schaduw creëert. Kleine visjes worden aangetrokken door deze schaduw en vervolgens gevangen. In het Engels wordt deze jachtmethode ‘Canopy feeding’ genoemd. Voor zo ver ik weet is er geen Nederlandse vertaling. Ik houd het dus maar op het Engelse ‘Canopy feeding’. Zwarte reigers jagen uitsluitend overdag in de zon, voornamelijk in de uren voor zonsondergang.
Uniek jacht gedrag?
Je zou denken dat dit merkwaardige ‘Canopy feeding’ uniek is voor de Zwarte reiger. Toch is dit niet het geval. Ook de Nimmerzat doet soms iets soortgelijks met z’n vleugels tijdens het jagen. Weliswaar wordt niet zo’n fraaie paraplu gevormd met de vleugels, maar ook de Nimmerzat gebruikt z’n vleugels om schaduw te creëren op het water als hij jaagt. Net als bij de Zwarte reiger worden visjes aangetrokken door de schaduw op het water.
Fotografische achtergrond
Alle foto’s bij dit artikel werden gemaakt in de Okavango delta in Botswana. Het is een waterrijk moerasgebied waar heel veel watervogels leven. Ze zijn in het algemeen niet erg schuw en ze laten zich meestal redelijk eenvoudig fotograferen. Om gedrag vast te leggen is het van belang dat je de gedragingen van de dieren die je fotografeert leert herkennen. Ook moet je wel wat geduld hebben; ik heb vele uren zitten kijken zonder veel foto’s te maken omdat er weinig gebeurde dat de moeite van het fotograferen waard is. Een straf is dit echter niet, want alleen maar kijken in een gebied als de Okavango is voor mij ook al genieten en het is bovendien uiterst rustgevend !
Door op de foto’s te klikken krijgt u een grotere versie te zien met meer opnamegegevens.
Meer foto’s van vogels die ik fotografeerde in het zuiden van Afrika vindt u hier